صورت های مالی چیست؟ آشنایی کامل با انواع صورت های مالی

صورت های مالی چیست؟آشنایی کامل با انواع صورت های مالی

اگر معجونی وجود داشت که با نوشیدن آن می‌توانستید به درک عمیق‌تری از کسب‌وکار خود برسید و تصمیمات آگاهانه‌تری بگیرید، حاضر بودید برایش چقدر هزینه کنید؟ خبر خوب این است که امروز در این مقاله به‌صورت رایگان به شما دانشی ارائه می‌دهیم که معادل نوشیدن همان معجون است. صورت‌های مالی، ابزارهای کلیدی و حیاتی در دنیای کسب‌وکار هستند که نه‌تنها عملکرد اقتصادی یک شرکت را روشن می‌کنند، بلکه شما را در مسیر تصمیم‌گیری‌های مالی راهنمایی می‌نمایند. در این مقاله، به بررسی انواع صورت‌های مالی، مزایا و محدودیت‌های آن‌ها خواهیم پرداخت و یک نمونه از صورت‌های مالی سال 1403 را به‌صورت PDF ارائه خواهیم کرد. همچنین به پرسش‌های متداول پاسخ داده و یک کسب‌وکار معتبر در حوزه مالی را معرفی خواهیم کرد. با ما همراه شوید و این سفر جذاب به دنیای مالی را آغاز کنید.

صورت‌های مالی چیست؟

صورت‌های مالی به مجموعه‌ای از گزارش‌ها گفته می‌شود که وضعیت مالی، عملکرد اقتصادی و جریان‌های نقدی یک شرکت یا سازمان را در یک دوره زمانی مشخص نشان می‌دهند. این گزارش‌ها اطلاعاتی درباره دارایی‌ها، بدهی‌ها، حقوق صاحبان سهام، درآمدها، هزینه‌ها، و سود یا زیان خالص شرکت ارائه می‌دهند. هدف اصلی صورت‌های مالی، ارائه تصویری شفاف و کامل از وضعیت مالی شرکت به مدیران، سرمایه‌گذاران، اعتباردهندگان و سایر ذی‌نفعان است تا بتوانند بر اساس آن تصمیم‌گیری کنند.

این گزارش‌ها معمولاً در پایان دوره‌های مالی تهیه می‌شوند و به‌عنوان ابزاری برای ارزیابی عملکرد شرکت در گذشته و برنامه‌ریزی برای آینده مورد استفاده قرار می‌گیرند. تهیه صورت‌های مالی بر اساس اصول حسابداری و استانداردهای مالی بین‌المللی، مانند استانداردهای حسابداری ایران (IAS)، استانداردهای بین‌المللی گزارشگری مالی (IFRS)، و اصول عمومی پذیرفته‌شده حسابداری (GAAP) انجام می‌شود تا اطلاعات ارائه‌شده در این گزارش‌ها قابل اعتماد، مقایسه‌پذیر و معتبر باشند.

انواع و اجزای صورت‌های مالی

صورت‌های مالی به چهار نوع اصلی تقسیم می‌شوند که هرکدام از آن‌ها اطلاعات خاصی را درباره وضعیت مالی و عملکرد اقتصادی شرکت ارائه می‌دهند. در ادامه به معرفی و توضیح هر یک از این صورت‌ها می‌پردازیم:

1. ترازنامه (Balance Sheet)

ترازنامه یکی از اساسی‌ترین و مهم‌ترین صورت‌های مالی است که وضعیت مالی یک شرکت را در یک مقطع زمانی خاص نشان می‌دهد. این گزارش، منابع و تعهدات مالی شرکت را در سه دسته اصلی زیر دسته‌بندی می‌کند:

الف) دارایی‌ها (Assets)

دارایی‌ها به تمامی منابعی گفته می‌شود که شرکت مالک آن‌هاست و انتظار می‌رود در آینده منجر به جریان‌های نقدی ورودی یا مزایای اقتصادی شوند. دارایی‌ها به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند:

• دارایی‌های جاری (Current Assets): دارایی‌هایی که به‌طور معمول در کمتر از یک سال به پول نقد تبدیل می‌شوند، مانند وجه نقد، حساب‌های دریافتی، موجودی کالا و سرمایه‌گذاری‌های کوتاه‌مدت.
• دارایی‌های غیرجاری (Non-current Assets): دارایی‌هایی که در دوره زمانی بیش از یک سال به پول نقد تبدیل می‌شوند، مانند املاک، ماشین‌آلات، تجهیزات، سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت و دارایی‌های نامشهود (مانند حق اختراع و علائم تجاری).

ب) بدهی‌ها (Liabilities)

بدهی‌ها به تعهدات مالی شرکت در برابر افراد و سازمان‌های دیگر گفته می‌شود. این تعهدات معمولاً باید در آینده به‌وسیله جریان‌های نقدی خروجی تسویه شوند. بدهی‌ها نیز به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند:

• بدهی‌های جاری (Current Liabilities): تعهداتی که انتظار می‌رود در کمتر از یک سال تسویه شوند، مانند حساب‌های پرداختنی، بدهی‌های کوتاه‌مدت و مالیات‌های پرداختنی.
• بدهی‌های غیرجاری (Non-current Liabilities): تعهداتی که بیش از یک سال زمان برای تسویه آن‌ها نیاز است، مانند وام‌های بلندمدت، اوراق قرضه و تعهدات مالیاتی بلندمدت.

پ) حقوق صاحبان سهام (Equity)

حقوق صاحبان سهام نشان‌دهنده سهم مالکین شرکت از دارایی‌های خالص شرکت پس از کسر بدهی‌ها است. این بخش شامل اجزای زیر است:

• سرمایه پرداخت‌شده (Paid-in Capital): مقدار پولی که صاحبان سهام در ازای سهام شرکت پرداخت کرده‌اند.
• سود یا زیان انباشته (Retained Earnings): سود یا زیانی که در طول سال‌های گذشته شرکت کسب کرده و هنوز بین صاحبان سهام توزیع نشده است.

۲.صورت سود و زیان (Income Statement)

صورت سود و زیان، عملکرد مالی شرکت را در یک دوره زمانی مشخص (مانند یک سال یا یک فصل) نشان می‌دهد. این گزارش شامل اطلاعاتی درباره درآمدها، هزینه‌ها و سود یا زیان خالص شرکت است. اجزای اصلی این صورت مالی عبارت‌اند از:

الف) درآمدها (Revenues)

درآمدها شامل تمامی وجوهی است که شرکت از فروش محصولات یا ارائه خدمات خود به‌دست می‌آورد. درآمدها معمولاً به دو دسته زیر تقسیم می‌شوند:

• درآمدهای عملیاتی (Operating Revenues): درآمدهایی که از فعالیت‌های اصلی و معمول شرکت به‌دست می‌آیند، مانند فروش کالا یا ارائه خدمات.
• درآمدهای غیرعملیاتی (Non-operating Revenues): درآمدهایی که از فعالیت‌های جانبی و غیرمرتبط با فعالیت‌های اصلی شرکت به‌دست می‌آیند، مانند درآمدهای سرمایه‌گذاری، سود سهام و سود فروش دارایی‌ها.

ب) هزینه‌ها (Expenses)

هزینه‌ها شامل تمامی هزینه‌های مرتبط با تولید، فروش و اداره کسب‌وکار هستند. این هزینه‌ها به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند:

• هزینه‌های عملیاتی (Operating Expenses): هزینه‌هایی که به‌طور مستقیم با فعالیت‌های اصلی شرکت مرتبط هستند، مانند هزینه‌های تولید، هزینه‌های فروش و هزینه‌های اداری.
• هزینه‌های غیرعملیاتی (Non-operating Expenses): هزینه‌هایی که به‌طور مستقیم با فعالیت‌های اصلی شرکت مرتبط نیستند، مانند هزینه‌های مالی، زیان فروش دارایی‌ها و هزینه‌های مالیاتی.

پ) سود یا زیان خالص (Net Profit or Loss)

سود یا زیان خالص نشان‌دهنده تفاوت بین درآمدها و هزینه‌ها است. اگر درآمدها بیشتر از هزینه‌ها باشد، شرکت سود خالص دارد و اگر هزینه‌ها بیشتر از درآمدها باشد، شرکت زیان خالص دارد.

۳.صورت جریان‌های نقدی (Cash Flow Statement)

صورت جریان‌های نقدی، جریان‌های ورودی و خروجی وجه نقد شرکت را در یک دوره زمانی مشخص نشان می‌دهد. این صورت مالی به سه بخش اصلی تقسیم می‌شود:

الف) جریان‌های نقدی عملیاتی (Operating Cash Flows)

این بخش شامل جریان‌های نقدی ناشی از فعالیت‌های عملیاتی و اصلی شرکت است، مانند دریافتی‌ها از فروش کالا و خدمات، پرداختی‌ها به تأمین‌کنندگان و کارکنان، و پرداختی‌های مالیاتی.

ب) جریان‌های نقدی سرمایه‌گذاری (Investing Cash Flows)

این بخش شامل جریان‌های نقدی ناشی از خرید و فروش دارایی‌های بلندمدت و سرمایه‌گذاری‌ها است، مانند خرید یا فروش املاک، ماشین‌آلات و تجهیزات، و سرمایه‌گذاری در سایر شرکت‌ها.

پ) جریان‌های نقدی تأمین مالی (Financing Cash Flows)

این بخش شامل جریان‌های نقدی ناشی از تأمین مالی شرکت است، مانند دریافت وام‌های جدید، بازپرداخت وام‌های قبلی، صدور سهام جدید و پرداخت سود سهام.

۴.صورت تغییرات حقوق صاحبان سهام (Statement of Changes in Equity)

این صورت مالی تغییرات در حقوق صاحبان سهام شرکت را در یک دوره زمانی مشخص نشان می‌دهد. این تغییرات می‌تواند ناشی از موارد زیر باشد:

• سود یا زیان خالص: سود یا زیانی که در صورت سود و زیان گزارش شده است.
• صدور یا بازخرید سهام: افزایش یا کاهش در حقوق صاحبان سهام ناشی از صدور یا بازخرید سهام.
• سود سهام پرداختی: کاهش در حقوق صاحبان سهام به دلیل پرداخت سود سهام به صاحبان سهام.

مزایای استفاده از صورت‌های مالی

استفاده از صورت‌های مالی دارای مزایای بسیاری است که به بهبود فرآیند تصمیم‌گیری و مدیریت مالی شرکت‌ها کمک می‌کند. در ادامه به برخی از این مزایا اشاره می‌کنیم:

1. تصمیم‌گیری بهتر

صورت‌های مالی اطلاعاتی جامع و دقیق درباره وضعیت مالی و عملکرد اقتصادی شرکت ارائه می‌دهند که می‌تواند به مدیران، سرمایه‌گذاران و سایر ذی‌نفعان در اتخاذ تصمیمات آگاهانه و منطقی کمک کند. به‌عنوان مثال، مدیران می‌توانند بر اساس اطلاعات مندرج در صورت‌های مالی، تصمیماتی مانند سرمایه‌گذاری در پروژه‌های جدید، کاهش هزینه‌ها و افزایش بهره‌وری را اتخاذ کنند.

2. ارزیابی عملکرد شرکت

صورت‌های مالی امکان ارزیابی عملکرد مالی شرکت در دوره‌های زمانی مختلف را فراهم می‌کنند. با مقایسه صورت‌های مالی سال‌های مختلف، می‌توان روند رشد یا کاهش درآمدها، سودآوری و نقدینگی شرکت را تحلیل کرد و به نقاط قوت و ضعف آن پی برد.

3. ارزیابی وضعیت نقدینگی

صورت جریان‌های نقدی به‌طور خاص اطلاعاتی درباره جریان‌های ورودی و خروجی وجه نقد شرکت ارائه می‌دهد که می‌تواند به ارزیابی وضعیت نقدینگی و توانایی شرکت در پرداخت تعهدات مالی کمک کند.

4. ارتباط با ذی‌نفعان

صورت‌های مالی ابزاری موثر برای ارتباط با ذی‌نفعان شرکت، مانند سرمایه‌گذاران، اعتباردهندگان و نهادهای نظارتی است. این گزارش‌ها اطلاعاتی شفاف و قابل اعتماد درباره وضعیت مالی شرکت ارائه می‌دهند که می‌تواند به جلب اعتماد و افزایش همکاری با ذی‌نفعان کمک کند.

محدودیت‌های صورت‌های مالی

با وجود مزایای بسیاری که صورت‌های مالی ارائه می‌دهند، این گزارش‌ها دارای محدودیت‌هایی نیز هستند که باید در نظر گرفته شوند:

1. محدودیت‌های زمانی

صورت‌های مالی معمولاً در پایان دوره‌های مالی تهیه می‌شوند و ممکن است اطلاعات آن‌ها به‌روز نباشد. به‌عنوان مثال، وضعیت مالی شرکت ممکن است در طول دوره مالی تغییرات زیادی داشته باشد که در صورت‌های مالی منعکس نشود.

2. استفاده از فرضیات و برآوردها

تهیه صورت‌های مالی نیازمند استفاده از فرضیات و برآوردهای حسابداری است که ممکن است با واقعیت‌های اقتصادی متفاوت باشد. به‌عنوان مثال، برآورد استهلاک دارایی‌ها یا ارزش فعلی تعهدات مالی می‌تواند تحت تأثیر فرضیات و برآوردهای مختلف قرار گیرد.

3. عدم انعکاس تمامی رویدادهای اقتصادی

صورت‌های مالی تنها اطلاعاتی درباره رویدادهای اقتصادی که دارای جنبه مالی هستند، ارائه می‌دهند و ممکن است رویدادهای دیگری مانند تغییرات در بازار، شرایط اقتصادی و سیاسی و عوامل غیرمالی را منعکس نکنند.

4. تأثیر قوانین و استانداردهای حسابداری

صورت‌های مالی باید بر اساس قوانین و استانداردهای حسابداری تهیه شوند که ممکن است در کشورهای مختلف متفاوت باشد. این تفاوت‌ها می‌تواند مقایسه‌پذیری صورت‌های مالی شرکت‌های مختلف را دشوار کند.

نحوه تهیه صورت‌های مالی

تهیه صورت‌های مالی نیازمند رعایت اصول حسابداری و استانداردهای مالی است. در ادامه مراحل اصلی تهیه صورت‌های مالی را توضیح می‌دهیم:

1. جمع‌آوری اطلاعات مالی

ابتدا باید تمامی اطلاعات مالی مربوط به دارایی‌ها، بدهی‌ها، درآمدها و هزینه‌های شرکت جمع‌آوری شود. این اطلاعات معمولاً از طریق دفاتر حسابداری و سیستم‌های مالی شرکت به‌دست می‌آید.

2. طبقه‌بندی و خلاصه‌سازی اطلاعات

در مرحله بعد، اطلاعات مالی جمع‌آوری‌شده باید طبقه‌بندی و خلاصه‌سازی شود تا بتوان آن‌ها را در قالب صورت‌های مالی ارائه کرد. به‌عنوان مثال، دارایی‌ها باید به دارایی‌های جاری و غیرجاری تقسیم شوند و درآمدها و هزینه‌ها باید به دسته‌های عملیاتی و غیرعملیاتی طبقه‌بندی شوند.

3. تهیه صورت‌ های مالی اولیه

بر اساس اطلاعات خلاصه‌شده، صورت‌های مالی اولیه تهیه می‌شود. این صورت‌ها شامل ترازنامه، صورت سود و زیان، صورت جریان‌های نقدی و صورت تغییرات حقوق صاحبان سهام است.

4. بازبینی و اصلاح صورت‌ های مالی

صورت‌های مالی اولیه باید توسط حسابداران و مدیران مالی بازبینی و در صورت نیاز اصلاح شوند. این بازبینی می‌تواند شامل تطبیق اطلاعات با دفاتر حسابداری، بررسی صحت برآوردها و فرضیات و اطمینان از رعایت استانداردهای حسابداری باشد.

5. تهیه صورت‌ های مالی نهایی

پس از بازبینی و اصلاح، صورت‌های مالی نهایی تهیه و برای استفاده داخلی و ارائه به ذی‌نفعان آماده می‌شود.

دانلود نمونه فایل اکسل صورت‌های مالی سال 1403

برای آشنایی بیشتر با نحوه تنظیم و محتوای صورت‌های مالی، در این بخش یک نمونهفایل اکسل صورت‌های مالی سال 1403 را به‌صورت Exel برای شما آماده کرده‌ایم. این نمونه شامل ترازنامه، صورت سود و زیان، صورت جریان‌های نقدی و صورت تغییرات حقوق صاحبان سهام است. امیدواریم این نمونه بتواند به شما در درک بهتر ساختار و محتوای صورت‌های مالی کمک کند.

دانلود فایل اکسل صورت‌های مالی سال 1403 (Exel)

پرسش‌های متداول

در این بخش به برخی از پرسش‌های متداول درباره صورت‌های مالی پاسخ می‌دهیم:

1. آیا تمامی شرکت‌ها موظف به تهیه صورت‌ های مالی هستند؟

بله، تمامی شرکت‌های ثبت‌شده موظف به تهیه صورت‌های مالی سالانه هستند. این گزارش‌ها باید بر اساس اصول حسابداری و استانداردهای مالی تهیه شوند و به نهادهای نظارتی و ذی‌نفعان ارائه شوند.

2. آیا صورت‌ های مالی می‌تواند به‌صورت الکترونیکی تهیه شود؟

بله، امروزه بسیاری از شرکت‌ها صورت‌های مالی خود را به‌صورت الکترونیکی و با استفاده از نرم‌افزارهای حسابداری تهیه می‌کنند. این روش می‌تواند دقت و سرعت تهیه صورت‌های مالی را افزایش دهد و امکان تحلیل‌های مالی پیشرفته‌تر را فراهم کند.

3. چه تفاوتی بین صورت‌ های مالی شرکت‌های سهامی عام و خاص وجود دارد؟

صورت‌های مالی شرکت‌های سهامی عام باید به‌صورت عمومی منتشر شود و در دسترس تمامی ذی‌نفعان قرار گیرد. در حالی که صورت‌های مالی شرکت‌های سهامی خاص تنها برای استفاده داخلی و ارائه به نهادهای نظارتی تهیه می‌شود.

4. آیا صورت‌ های مالی می‌تواند بر تصمیمات سرمایه‌گذاری تأثیر بگذارد؟

بله، سرمایه‌گذاران برای ارزیابی میزان سودآوری و ریسک سرمایه‌گذاری در یک شرکت به بررسی صورت‌های مالی می‌پردازند. اطلاعات مندرج در صورت‌های مالی می‌تواند تأثیر زیادی بر تصمیمات سرمایه‌گذاری داشته باشد.

1. 5.تفاوت بین صورت‌های مالی، صورت وضعیت مالی و صورت‌های مالی تلفیقی چیست؟

صورت‌های مالی شامل چهار گزارش اصلی (ترازنامه، صورت سود و زیان، صورت جریان‌های نقدی، و صورت تغییرات حقوق صاحبان سهام) است که وضعیت کلی مالی یک شرکت را نشان می‌دهد. صورت وضعیت مالی، به‌طور خاص به ترازنامه اشاره دارد که وضعیت دارایی‌ها، بدهی‌ها و حقوق صاحبان سهام در یک تاریخ مشخص را بیان می‌کند. صورت‌های مالی تلفیقی نیز اطلاعات مالی یک گروه از شرکت‌ها را که تحت کنترل یک شرکت مادر هستند، به‌صورت یکپارچه ارائه می‌دهد و برای ارزیابی عملکرد کلی گروه شرکت‌ها استفاده می‌شود.

معرفی مجموعه مالی و حسابداری آبی

اگر در جستجوی راه حلی مطمئن برای چالش‌های مالی‌تان هستید، مجموعه مالی و حسابداری آبی در کنار شماست! ما با تیمی متعهد و متخصص، آماده‌ایم تا به شما کمک کنیم بزرگترین چالش‌هایتان را پشت سر بگذارید و از بهترین فرصت‌ها نهایت استفاده را ببرید. با تجربه و تخصصی که در ارائه راه‌حل‌های نوآورانه و کارآمد داریم، به شما در دستیابی به موفقیت‌های بلندمدت و پایدار یاری می‌رسانیم. ما به صداقت و شفافیت در تعاملاتمان با شما متعهد هستیم و نیازها و اهداف شما را در هر مرحله از همکاری در اولویت قرار می‌دهیم. تیم متخصص ما با انگیزه و با رویکردی نوآورانه، راه‌حل‌های خلاقانه‌ای متناسب با نیازهای منحصر به فرد شما ارائه می‌دهد. با مجموعه آبی، آینده مالی خود را با اطمینان رقم بزنید!